Je hormonen regelen je stofwisseling, hongergevoel, humeur, voortplanting en nog veel meer. Wanneer je hormonen uit balans zijn kun je een reeks aan nare symptomen ervaren. Lees hier de meest voorkomende symptomen van hormonale disbalansen bij vrouwen, namelijk: hoog cortisol, laag cortisol, trage schildklier, overmatig oestrogeen, laag oestrogeen en laag progesteron. 

Hoog cortisol
Elke keer dat het lichaam stress ervaart, klein of groot, pompen de bijnieren cortisol uit om het lichaam te helpen omgaan met wat het als een levensbedreigende gebeurtenis beschouwt. Of je nu wordt achtervolgd door een leeuw of vastzit in het verkeer, je bijnieren produceren dezelfde reactie. Bij veel vrouwen gaan de alarmbellen nooit uit waardoor ze blijven hangen in een voortdurende staat van niet ophoudende stress en een hoog cortisol gehalte.

Symptomen van hoog cortisol:
– Het gevoel moe te zijn
– Moeite met in slaap komen of doorslapen
– Verhoogd buik vet
– Verlangen naar suiker
– Amenorroe (afwezigheid van menstruatie)
– Oligomenorroe (onregelmatige of lichtere menstruatie)
– Moeite met concentreren
– Angst of nervositeit
– Hoge bloedsuikerspiegel
– Verminderde vruchtbaarheid

Laag cortisol
Laag cortisol komt vooral voor bij mensen die al een lange tijd een hoge cortisolproductie hebben, waardoor hun bijnieren reageren door de productie van cortisol te verminderen. De bijnieren kunnen de chronische stressniveaus simpelweg niet meer bijhouden en zijn uitgeput. Dit komt ook voor bij mensen die extreme trauma’s hebben meegemaakt.

Symptomen van laag cortisol:
– Vermoeidheid
– Moeite om in slaap te blijven
– Niet uitgerust wakker worden, zelfs na een goede nachtrust
– Duizeligheid
– Lage bloeddruk
– Verminderde stresstolerantie
– Huilen zonder duidelijke reden
– Gevoelens van negativiteit of depressie

Trage schildklier
Een trage schildklier kan twee oorzaken hebben. Als eerst kan het zo zijn dat de schildklier simpelweg niet genoeg schildklierhormoon produceert. Ook kan het zo zijn dat de schildklier de inactieve vorm van schildklierhormoon T4 uitpompt en het lichaam deze niet kan omzetten in de actieve vorm T3.

Symptomen van een trage schildklier:
– Droge huid en haar
– Haaruitval
– Koude handen en voeten
– Gevoeligheid voor kou
– Laag libido
– Onverklaarbare snelle gewichtstoename
– Heftige menstruatie
– Broze nagels
– Onvruchtbaarheid of miskraam

Overmatig oestrogeen (oestrogeendominantie)
Bij een oestrogeendominantie is er sprake van een verstoorde balans tussen de hormonen oestrogeen en progesteron. Een teveel aan oestrogeen kan leiden tot disfunctie in de luteale fase, onregelmatige menstruatie en vroege menopauze.

Symptomen van overmatig oestrogeen:
– Heftige menstruaties
– PMS
– Endometriose
– Menstruele migraine
– Gevoelige borsten of cysten
– Vleesbomen
– Brain fog (hersenmist)
– Humeurigheid
– Pijn halverwege de cyclus

Laag oestrogeen
Door veel stress, een eetstoornis, vitaminetekorten, te veel trainen en hormonale anticonceptie kunnen er juist voor zorgen dat er een te lage hoeveelheid oestrogeen aanwezig is in het lichaam.

Symptomen van laag oestrogeen:
– Amenorroe (afwezigheid van menstruatie)
– Oligomenorroe (onregelmatige of lichtere menstruatie)
– Vaginale droogheid
– Opvliegers of nachtelijk zweten
– Gewrichtspijn
– Droge huid en ogen
– Slecht geheugen
– Laag libido

Laag progesteron
Dit kan betekenen dat er een lage productie van dit hormoon is, maar de progesteronspiegels kunnen ook normaal zijn en toch als laag worden beschouwd in vergelijking met oestrogeen. Deze hormonale disbalans is meestal te wijten aan stress van hoge cortisol.

Symptomen van laag progesteron:
– Moeite met zwanger worden of blijven
– PMS of PMDD
– Doorbraakbloeding tijdens de tweede helft van de cyclus
– Heftige menstruatie
– Opgeblazen gevoel in buik
– Pijnlijke en/of gezwollen borsten
– Onregelmatige of frequentere cycli

De meest voorkomende aandoeningen die bij deze hormonale disbalansen horen zijn:
– HPA-as disfunctie (bijnieruitputting)
– Schildklierproblemen: hyperthyreoïdie (een overactieve schildklier) of hypothyreoïdie (een onder actieve schildklier)
– PCOS (polycysteus-ovariumsyndroom)
– PMS (premenstrueel syndroom)
– PMDD (premenstruele dysfore stoornis)
– Endometriose
– Dysmenorroe (pijnlijke menstruatie)
– Oligomenorroe (onregelmatige of lichtere menstruatie)
– Amenorroe (afwezigheid van menstruatie)
– Onvruchtbaarheid

Als je één van deze aandoeningen hebt, is het belangrijk deze vanaf de oorzaak aan te pakken, voortkomend uit een hormonale disbalans. Ook kan het focussen op het balanceren van je hormonen voorkomen dat je later één of meerdere van deze aandoeningen krijgt.